Miejscem montażu rekuperatora jest najczęściej pomieszczenie gospodarcze bądź poddasze. Należy pamiętać, aby wybrane pomieszczenie było suche oraz łatwo dostępne w celach serwisowania. Istotną rolę odgrywa tutaj również temperatura, która nie może spadać poniżej zera ze względu na ryzyko zamarznięcia skroplin. Optymalna temperatura dla pracy urządzenia jest podawana przez producenta.
Dodatkowym czynnikiem jest również hałas generowany przez rekuperator. Aby urządzenie nie było uciążliwe, najlepiej jest go zamontować z dala od sypialni oraz miejsc, w których spędzamy większą część dnia.
Wymiana filtrów w rekuperatorze jest pozornie dość błahą czynnością, jednak w rzeczywistości jest kluczowa dla poprawnego funkcjonowania urządzenia. Czyste filtry to również czyste powietrze dostające do się pomieszczenia oraz naszych płuc. Zabrudzania na powierzchni filtrów uniemożliwiają oczyszczanie nawiewanego powietrza, co może również przyczynić się do awarii wentylatorów.
Częstotliwość wymiany filtrów to kwestia bardzo indywidualna. Oczywiście producent podaje pewne zalecenia (przykładowo co pół roku lub co 3-4 miesiące), jednak wszystko zależy od trybu pracy rekuperatora oraz lokalnej czystości powietrza. Tereny uprzemysłowione, sąsiadujące z kopalniami bądź miasta walczące ze smogiem są o wiele bardziej zanieczyszczone, dlatego filtry należy tutaj kontrolować stosunkowo często.
Pamiętajmy również, że filtry o wysokiej skuteczności o wiele szybciej się brudzą – wyłapują znacznie mniejsze cząstki zanieczyszczeń powietrza, co poszerza zakres skuteczności filtra.
Koszt zakupu samego filtra jest bardzo różny, jednak orientacyjna cena to kilkadziesiąt złotych.
Oszczędność dzięki rekuperacji to niższe rachunki za ogrzewanie w okresie zimowym. To, ile możemy zaoszczędzić, jest kwestią bardzo indywidualną i zależną od:
Wielkości strat ciepła,
Izolacji budynku,
Sprawności rekuperacji,
Sprężu wentylatorów,
Poprawności wykonania instalacji,
Izolacji kanałów wentylacyjnych.
W różnych opracowaniach pojawiają się dość duże kwoty, możliwe do zaoszczędzenia dzięki rekuperacji. Jednak w realnych warunkach, oszczędność ta oscyluje wokół 30%.
Najlepiej jak najwcześniej, czyli na etapie projektu domu. Wczesna decyzja pozwala na ograniczenie kosztów budowy oraz zaplanowanie instalacji tak, aby jej elementy były jak najmniej widoczne. Możliwa będzie rezygnacja z budowy większości kominów do wentylacji grawitacyjnej oraz dobór pieca o mniejszej mocy (zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło domu).
W budynku istniejącym oczywiście nadal możliwy jest montaż rekuperacji, jednak wiąże się to z modyfikacjami oraz dodatkowym nakładem finansowym.
Rolą rekuperacji jest dostarczenie do pomieszczenia powietrza świeżego i zdrowego eliminując tym samym konieczność przewietrzania domu. Jednak, aby cieszyć się przyjemnym mikroklimatem, należy zwrócić uwagę na kilka kwestii dotyczących wyboru i montażu okien oraz ich późniejszego użytkowania.
Dla sprawnej i efektywnej rekuperacji należy wybrać okna maksymalnie szczelne, bez nawiewników lub rozszczelnień, którymi ciepło mogłoby uciekać z pomieszczenia. Warto tutaj rozważyć zakup okien energooszczędnych trójszybowych o niskim współczynniku przenikania ciepła.
Opcjonalnym rozwiązaniem jest częściowe wyposażenie domu w okna nieotwierane. Częstotliwość otwierania okien przy rekuperacji i tak będzie o wiele mniejsza, a okna nieuchylne pozwalają na znaczną redukcję kosztów budowy domu.
Kluczowy jest również sposób montażu okien, pozwalający uniknąć powstania mostków cieplnych. Dla dodatkowego uszczelnienia stosowany jest tzw. ciepły montaż okien, czyli z wykorzystaniem taśm oraz pianek izolacyjnych. Alternatywnym, droższym rozwiązaniem jest montaż okien w ociepleniu, czyli wysunięcie ich poza mur.
Sprawnie działająca rekuperacja eliminuje konieczność przewietrzania pomieszczeń. Oczywiście możemy w dowolnym momencie otworzyć okna, jednak nie jest to potrzebne, aby dostarczyć świeże powietrza.
Jaki rodzaj instalacji jest najbardziej opłacalny?
Instalacja on grid nie wymaga zakupu akumulatorów (jak w przypadku instalacji off gridowej czy hybrydowej) przez co jest tańsza, a okres zwrotu instalacji jest krótszy.
Wartość sprężu świadczy o sprawności rekuperacji. Każda instalacja wentylacji posiada określone oporu przepływu, które muszą zostać pokonane przez powietrze. Rekuperatory o zbyt niskim sprężu, owszem przetłoczą powietrze, jednak siła nawiewu będzie zbyt mała, aby powietrze zaopatrzyło najdalej wysunięte części domu. Analogiczna sytuacji zachodzi w części wywiewnej instalacji – powietrze zasysane jest ze zbyt małą siłą co czyni wymianę powietrza nieefektywną.
By-pass to użyteczny element rekuperatora, pozwalający na zaniechanie odzysku ciepła (najczęściej w lecie), gdy nie ma potrzeby ogrzewania pomieszczeń. By-pass to obejście, dzięki któremu powietrze wyciągane z pomieszczenia omija wymiennik ciepła i zostaje usunięte bezpośrednio na zewnątrz.
W okresie zimowym pokrywa by-passu pozostaje zamknięta, a powietrze zużyte przepływa przez wymiennik, oddając ciepło.
Rekuperacja to ogrom zalet, jednak poniższe trzy aspekty są najistotniejsze i są w stanie przekonać każdego nieprzekonanego!
Odpowiedni mikroklimat w pomieszczeniu to klucz do zdrowia, dobrego samopoczucia oraz maksymalnej koncentracji. Rekuperacja dostarcza zawsze świeże i czyste powietrze bez względu na warunki zewnętrzne. Zwyczajne przewietrzanie pomieszczeń nie jest w stanie tego zapewnić zwłaszcza na terenach bardziej zurbanizowanych.
Zastosowane w rekuperatorze filtry pozwalają na dostarczenie powietrza pozbawionego roztoczy, alergenów oraz pyłów. Stopień filtracji zależy od dokładności zastosowanych filtrów – to ty decydujesz, jak bardzo czystego powietrza potrzebujesz.
W domach bez rekuperacji ciepło (za którego wytworzenie zapłaciliśmy) tracone jest bezpowrotnie wraz z usunięciem zużytego powietrza. Wymiennik ciepła pozwala na odzysk energii i jej ponowne wykorzystanie do ogrzania powietrza nawiewanego do pomieszczenia. Przy odpowiednio dobranej i zamontowanej rekuperacji, taki zabieg pozwala zmniejszenie kosztów ogrzewania o około 30%.
Rekuperacja zapewnia wysoki komfort użytkowania pomieszczeń, który jest niemożliwy do uzyskania w przypadku wentylacji grawitacyjnej. Przede wszystkim system wentylacji mechanicznej pozwala na szybkie usunięcie nieprzyjemnych zapachów oraz nadmiaru wilgoci, który utrudnia np. suszenie prania.
Wentylacja mechaniczna z rekuperacją to również brak konieczności przewietrzania pomieszczeń. Szczególną różnicę odczujemy w lecie, gdy otwarcie okna jest równoznaczne z pojawieniem się uciążliwych owadów.
Kluczem do poprawnego funkcjonowania instalacji rekuperacji jest prawidłowy dobór komponentów, precyzyjny ich montaż oraz odpowiednia obsługa. Jeżeli usłyszymy opinię, że rekuperacja jest nieopłacalna, to najpewniej ma to związek z szeregiem popełnionych błędów.
Rekuperacja bez wcześniejszego projektu nie ma prawa działać poprawnie. Przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac należy obliczyć wielkość zapotrzebowania domu na ciepło, zaplanować trasę przewodów o odpowiedniej średnicy oraz dobrać rekuperator. Tylko wtenczas instalacja będzie działać na naszą korzyść, a my będziemy mogli cieszyć się zawsze świeżym powietrzem oraz niższymi rachunkami za ogrzewanie.
Brak odpowiedniej izolacji kanałów spowoduje ucieczkę ciepła z przepływającego przez przewód powietrza. Ilość energii odzyskiwanej na wymienniku zmniejsza się, przez co rekuperator działa nieefektywnie.
Dodatkowo powietrze przepływające przez niezaizolowane kanały generuje hałas, uciążliwy dla użytkowników pomieszczeń.
Rekuperacja opiera się na ponownym wykorzystaniu ciepła, dlatego kluczowa jest tutaj ochrona przed jego uciekaniem. Często spotykanym błędem jest nieodpowiednia izolacja drzwi i okien, obecność mostków cieplnych oraz wyposażenie domu w okna z nawiewnikami. Wszystkie te miejsca, którymi ciepło może wypływać na zewnątrz przyczyniają się do obniżenia stopnia odzysku ciepła.
Rekuperacja to odzysk ciepła zachodzących systemie wentylacji mechanicznej. Sercem rekuperatora jest wymiennik ciepła (najczęściej krzyżowy lub przeciwprądowy), będący jedną z sekcji centrali wentylacyjnej. Przepływają przez niego jednocześnie dwa strumienie:
Ciepłe powietrze wewnętrzne (zużyte),
Chłodne powietrze zewnętrzne (świeże).
Ciepło zawarte w powietrzu zużytym jest przekazywane do strumienia zewnętrznego, co znacznie podnosi jego temperaturę. Warto zauważyć, że strumienie te nie mieszają się – proces przekazania ciepła następuje poprzez specjalną przeponę.
Dzięki temu powietrze nawiewane posiada już temperaturę zbliżoną do temperatury wymaganej dla danego pomieszczenia. Teraz konieczne będzie tylko lekkie podgrzanie powietrza, aby uzyskać potrzebną wartość temperatury. Pozwala to na znacznie mniejsze zużycie energii oraz niższe rachunki za ogrzewanie!
Zarówno rekuperacja jak i klimatyzacja wpływają na poprawę jakości powietrza w pomieszczeniu, tworząc przyjemny mikroklimat. Ze względu na podobieństwo funkcji pojęcia te są często mylone.
Rekuperacja to rodzaj wentylacji, czyli wymiany powietrza w pomieszczeniu. Polega na usunięciu powietrza zużytego i zastąpieniu go powietrzem świeżym i natlenionym. Określona liczba wymian powietrza w pomieszczeniu jest niezbędna dla dobrego samopoczucia i koncentracji.
Klimatyzacja natomiast odpowiada za modyfikację parametrów powietrza wewnątrz pomieszczenia. Podnosi lub obniża temperaturę, dostosowuje poziom wilgotności oraz prędkość powietrza do aktualnych potrzeb. Jednak uzdatniane powietrze nie jest wymieniane na świeże, czyli m.in. nie jest dostarczany tlen. Zatem klimatyzacja musi być wspomagana systemem wentylacji.
Wentylacja grawitacyjna jest zupełnie naturalnym rozwiązaniem opierającym się na różnicy temperatury powietrza wewnętrznego i zewnętrznego. Świeże powietrza napływa poprzez nieszczelności, a usuwane jest kominem grawitacyjnym (umożliwia to tzw. cug). Jednak nowoczesne budownictwo to szczelne okna i drzwi oraz dobrze zaizolowane budynki, co utrudnia ten sposób wentylowania pomieszczeń. Alternatywą jest wentylacja mechaniczna, stosowana coraz częściej również w domach jednorodzinnych.
Poniższa tabela przedstawia najważniejsze różnice pomiędzy systemami.
Wentylacja grawitacyjna |
Wentylacja mechaniczna |
Ruch powietrza wywoływany jest różnicą gęstości i ciśnienia powietrza |
Ruch powietrza wywoływany jest za pomocą wentylatorów nawiewnych i wyciągowych |
Nieduży koszt instalacji z uwagi na brak elementów mechanicznych |
Stosunkowo duży koszt instalacji z uwagi na większą liczbę komponentów oraz elementy mechaniczne |
Generuje bardzo duże straty ciepła w okresie zimowym |
Redukcja kosztów ogrzewania |
Sprawność ściśle zależy od warunków zewnętrznych oraz konieczne jest zapewnienie dopływu świeżego powietrza |
Niezależność od warunków zewnętrznych, brak konieczności przewietrzania |
Brak filtracji powietrza nawiewanego |
Powietrza nawiewane jest filtrowane oraz oczyszczane z zanieczyszczeń |
Niewielkie koszty eksploatacji |
Konieczne jest dostarczenie energii elektrycznej oraz okresowa wymiana filtrów |
Wentylacja mechaniczna to o wiele bardziej skomplikowany i zaawansowany system. Korzyści płynące z zastosowania tego typu instalacji są nieporównywalne nie tylko pod względem zdrowotnym, ale również komfortu użytkowania.
Instalacje fotowoltaiczne to systemy składające się z zaledwie kilku elementów, dzięki którym możemy cieszyć się darmową i ekologiczną energią elektryczną. Z roku na rok popularność fotowoltaiki w Polsce wzrasta, a producenci dostarczają coraz nowsze rozwiązania.
Darmową energię elektryczną – energia słoneczna zamieniana jest na prąd elektryczny, który możemy wykorzystać do zasilenia naszych domowych sprzętów. Nadwyżkę wytworzonej energii magazynujemy w akumulatorach bądź oddajemy do zakładu energetycznego, korzystając z systemu opustów,
Niezależność od rosnących cen energii elektrycznej,
Długofalową inwestycję w dom. Raz zainwestowane pieniądze zwrócą się podczas użytkowania instalacji, a wartość naszej nieruchomość wzrośnie,
Bezobsługową instalację o długiej żywotności (ok. 30 lat). Jedyne, o czym należy pamiętać to okresowa konserwacja paneli fotowoltaicznych tj. mycie modułów oraz odśnieżanie (jeśli zachodzi taka potrzeba),
Możliwość zasilenia miejsc zmagających się z częstymi przerwami w dostawie prądu wykorzystując tzw. system off-grid (magazynowanie wygenerowanej energii w akumulatorach),
Działamy proekologicznie: korzystamy z odnawialnych źródeł energii, nie generujemy zanieczyszczeń oraz hałasu. Dodatkowo panele fotowoltaiczne podlegają recyklingowi.